W naszym kraju każdego roku na świat przychodzi około 380 000 noworodków. Nawet tysiąc z nich już w momencie narodzin cierpi z powodu poważnego niedosłuchu. Rolą rodziców jest zachowanie wzmożonej czujności słuchowej, odpowiednia profilaktyka oraz dbanie o ochronę słuchu już od najmłodszych lat ich dziecka.
Powszechne badania słuchu u noworodków
Powszechny Program Przesiewowych Badań Słuchu u Noworodków obejmuje blisko 98% nowo narodzonych dzieci. W pierwszych dniach życia przeprowadzone zostaje badanie słuchu pozwalające na wczesną diagnostykę i ewentualne leczenie problemów w tym zakresie. Uzyskane wyniki wskazują, że w naszym kraju jedno lub dwoje dzieci rodzi się głębokim uszkodzeniem, a kolejne 1-2 z lżejszym niedosłuchem. Realizowany od 2003 roku program znacząco zrewolucjonizował diagnostykę i szybkie wdrożenie procesu rehabilitacji, ułatwiając późniejszy prawidłowy rozwój mowy oraz leczenie zaistniałych schorzeń.
Rola rodziców w diagnostyce słuchu
Niezależnie od wyniku badań przesiewowych, także rodzice we własnym zakresie powinni bacznie obserwować rozwój dziecka. Jakiekolwiek nieprawidłowości – takie jak zaburzona reakcja na głośne i wysokie dźwięki – powinny skłonić ich do przeprowadzenia ponownego badania słuchu i konsultacji lekarskiej. Jest to ważne szczególnie w pierwszym roku życia dziecka. Należy zwracać uwagę, czy dziecko reaguje na głos rodziców, odwraca się w stronę źródła dźwięku oraz, czy jego zachowanie wskazuje na dezaprobatę przy wysokich, głośnych tonach. Zwiększona czujność jest wskazana w rodzinach, w których występuje zjawisko niedosłuchu przekazywanego w genach. W takim przypadku niezbędne jest regularne monitorowanie słuchu dziecka.
Nauczyciele pomocni w ocenie słuchu dzieci
Okazją do rozpoznania ewentualnego małego niedosłuchu jest także etap edukacji przedszkolnej i wczesnoszkolnej. Rolą pedagogów i wychowawców jest zwracanie bacznej uwagi na możliwość skupienia uwagi dziecka podczas lekcji oraz reakcje na odbiór dźwięków pochodzących z różnych kierunków. Zachowanie uczniów sprawiających wrażenie nadpobudliwych lub nieposłusznych jest często reakcją na problemy z małym niedosłuchem. W związku z tym warto poważnie potraktować uwagi nauczyciela i skorzystać z dodatkowych badań słuchu.
Profilaktyka kluczem do zdrowego słuchu
Coraz większa liczba uszkodzeń słuchu jest spowodowana narażeniem na głośną muzykę lub nadmierny hałas. W Polsce problemem jest wyjątkowo niska edukacja słuchowa. Musimy pamiętać o tym, że małe dzieci szczególnie łatwo ulegają uszkodzeniom słuchu w wyniku urazów akustycznych. Rodzice powinni również dbać o profilaktykę stanów zapalnych, groźnych dla przewodów słuchowych dziecka.
